Lassus Campus Vooruitstrevend
Foto's: Walter Frisart
In deze wereld lijkt verandering de enige constante, zo ook in de onderwijswereld. Steeds meer worden vernieuwende onderwijsmethoden gecombineerd met duurzame gebouwontwikkeling om een leeromgeving te creëren die niet alleen de onderwijskundige prestaties bevordert, maar ook bijdraagt aan het welzijn van leerlingen en medewerkers. Met de focus op flexibiliteit, innovatie en duurzaamheid, is het belangrijk dat scholen een nieuwe standaard inzetten die zowel de huidige als toekomstige generaties ten goede komt. De nieuwe Lassus Campus in Zwolle is daar een prachtig voorbeeld van. De samenwerking tussen het schoolbestuur, de adviseurs en de gemeente Zwolle heeft geresulteerd in een duurzame en inspirerende leeromgeving.
Lassus Campus, onderdeel van Stichting Openbaar Onderwijs Zwolle en Regio (OOZ), streeft naar een innovatieve en vooruitstrevende campusbenadering van onderwijshuisvesting. Tom Versteeg, bestuurder van OOZ, legt uit dat de visie achter de campusontwikkeling gericht is op het bieden van meerdere onderwijsconcepten binnen één geheel. Lassus Campus kent vier onderwijsroutes, elk met een eigen focus en visie, die zijn geïntegreerd onder één dak om zoveel als mogelijk aan te sluiten bij de individuele ontwikkeling van de leerling. Versteeg benadrukt dat deze aanpak niet alleen diversiteit in onderwijs mogelijk maakt, maar ook samenwerking en kruisbestuiving tussen de verschillende disciplines bevordert. “Onze missie is om een omgeving te creëren waar leerlingen kunnen floreren en waar onderwijs aansluit op de veranderende behoeften van de maatschappij”, aldus Versteeg. Met programma’s die sport, cultuur, techniek en wetenschap omvatten, biedt de campus een rijke en dynamische leeromgeving die elke leerling stimuleert en uitdaagt.
Innovatie Campusontwikkeling voor 0-18 jaar
Versteeg: “Je kunt een leerling vandaag iets leren, maar als je zijn nieuwsgierigheid kunt ontwikkelen, zal hij zijn hele leven blijven leren. Hoe eerder je dit een kind aanbiedt, hoe meer dit een deel gaat uitmaken van de leerhouding van het kind.” Deze filosofie sluit aan bij de toegevoegde waarde van een 0-18 onderwijscampus, waarbinnen een doorlopende leerlijn van het PO naar het VO geboden wordt. Bij Lassus Campus gebeurt dit met de toevoeging van onderwijsroute 10-14 in het gebouw, maar ook met de intensieve samenwerking die het heeft met de kindercampus Triomundo. De visie gaat dus verder dan voortgezet onderwijs op zichzelf, maar zorgt ervoor dat de verbinding met de ontwikkeling van leerlingen naar de voorschoolse als de middelbare school optimaal op elkaar aansluit. Daarbovenop zoekt Lassus Campus actief de verbinding met de wijk. Van een levendige middelbare school overdag transformeert de campus ’s avonds naar een culturele hotspot. Met faciliteiten zoals een aula met podium, een dansstudio, een muziektheater en een sporthal verbindt Lassus Campus leerlingen en de lokale gemeenschap en vervult het de rol van buurtvoorziening. “
Inspirerend Huisvestingsprogramma
Simon de Jong, professional partner bij RYSE, benadrukt het belang van duidelijke sturing in de ontwikkeling van een inspirerende leeromgeving met daarnaast hoge duurzaamheidsambities. RYSE was verantwoordelijk voor het projectmanagement tijdens het gehele traject van de ontwikkeling van Lassus Campus. “Het was cruciaal om vanaf het begin heldere doelen te stellen en een robuuste strategie te ontwikkelen die het mogelijk maakte om ambities op het gebied van onderwijs, innovatie en duurzaamheid te verwezenlijken”, zegt De Jong.
Zo heeft RYSE bij het opstellen van het Programma van Eisen een creatief en multifunctioneel programma ontwikkeld binnen de normatieve vierkante meters dat zowel de functionele eisen als de uiteenlopende behoeften van alle gebruikers vervult. Dit vereiste nauwgezette afstemming met de verschillende afdelingen en onderwijsroutes. Op deze manier is het eindresultaat niet alleen praktisch en functioneel, maar biedt het ook een waardevolle leeromgeving voor iedereen.
Een belangrijke pijler van de ontwikkeling was de integratie van duurzaamheid in alle aspecten van het project. Aanzienlijke prijsstijgingen zorgden ervoor dat ambities onder druk kwamen te staan. Echter, door samenwerking en innovatieve oplossingen zijn de doelen voor o.a. klimaatadaptie, biodiversiteit en circulariteit behaald. Daarnaast is het gebouw energieneutraal en kan het in de toekomst aangesloten worden op het warmtenet van de wijk Holtenbroek in Zwolle. De campus is hiermee een voorbeeld van hoe onderwijsinstellingen hun impact op het milieu kunnen minimaliseren.
De samenwerking tussen OOZ, RYSE, BDG Architecten en de gemeente Zwolle laat zien hoe een gezamenlijke visie en toewijding kunnen leiden tot een innovatievere en duurzamere onderwijsomgeving.
“Al met al, was de totstandkoming van het gebouw een sterk voorbeeld van teamwork. Zowel binnen het ontwerp- en bouwteam, als met de gemeente Zwolle. We hebben met alle partijen de zeilen moeten bijzetten om het gewenste eindresultaat te behalen. Communicatie en duidelijke leiding waren daarin essentieel. Als RYSE zijn we trots dat we in onze rol een verbindende factor mochten zijn”, aldus De Jong.
Toekomstbestendig ontwerpen
Ook Wilco Scheffer, architect-directeur bij BDG Architecten benadrukt de waarde van samenwerking om het gewenste resultaat te bereiken. “Om te zorgen dat de nieuwbouw de pedagogische doelen maximaal ondersteunt en bevordert hebben we de onderwijsprofessionals nauw betrokken om het verhaal achter het Programma van Eisen te begrijpen en goed te doorgronden hoe ze het nieuwe gebouw willen inzetten. Onze ambitie voor Lassus Campus was een inspirerend en toekomstbestendig onderwijsgebouw te creëren dat zowel functioneel als esthetisch aantrekkelijk is en tegelijkertijd flexibel genoeg om zich aan te passen aan veranderende onderwijsbehoeften”, vertelt Scheffer. Een helder constructief stramien van kolommen met lichte scheidingswanden legt hiervoor de basis en borgt dat ruimtes gemakkelijk kunnen worden aangepast aan nieuwe lesmethoden en technologieën. Maar nog belangrijker, deze structuur maakt het mogelijk dat binnen het grotere geheel de verschillende onderwijsroutes een eigen herkenbaar domein met gevarieerde les- en werkruimten hebben passend bij de identiteit van het betreffende onderwijs en de visie op lesgeven. “Voor 10-14 en de vrije school zijn dat bijvoorbeeld kleinere instructielokalen en organisch gevormde leerpleinen waar leerlingen zelf aan de slag gaan met de lesstof”, illustreert Scheffer. “Die afwisseling aan ruimtes nodigt leerlingen uit de campus te exploreren. Er is voor ieder wat wils, wat bijdraagt aan het thuisgevoel.”
Persoonlijke ruimte
Scheffer vervolgt: “Om te borgen dat alle leerlingen, ook de allerjongste, zich prettig en veilig voelen op de campus hebben we vanaf de start de kennis van onze expert in omgevingspsychologie ingezet. Bewezen ontwerpbeslissingen op het gebied van groen en natuur, persoonlijke ruimte en wayfinding dragen bij aan het algehele welbevinden van leerlingen én docenten. Naast de kleinschaligheid van de domeinen komt dat in het ontwerp terug in nevenentrees per onderwijsroute, kleurgebruik, veel natuurlijk licht door de hele school, lange zichtlijnen en interne doorkijkjes die maken dat je moeiteloos je weg kunt vinden in de school en je je als leerling op je gemak en gezien voelt. De campus biedt daarnaast ruimte voor buitenonderwijs wat bijdraagt aan de totale leerervaring van de leerlingen.”
Gezamenlijke huisvesting zoals Lassus Campus creëert bij uitstek kansen voor samenwerking en multifunctioneel ruimtegebruik. De dynamische aula in het hart van de campus verbindt de domeinen over drie bouwlagen en geeft letterlijk een podium aan de talentontwikkeling van leerlingen. “Met een omgekeerde constructie, waarbij de verdiepingsvloeren boven het schoolhart aan de dakconstructie hangen, hebben we voor elkaar gekregen dat je vanuit alle hoeken vrij zicht op het toneel hebt”, licht Scheffer toe. “Ruimtes voor gemeenschappelijk gebruik zijn strategisch in de nabijheid van het centrale hart ontworpen. Door slimme afsluitbaarheid zijn verschillende campusdelen bovendien los van elkaar te gebruiken.”
Inspiratie voor de toekomst
De Lassus Campus is meer dan een gebouw; het is een inspiratie voor hoe onderwijs- en gebouwontwikkeling hand in hand kunnen gaan om een positieve impact te hebben op toekomstige generaties. “Het ontwerp voor de nieuwbouw is de beste vertaling van het campusconcept en de vier soorten onderwijs. Ik weet zeker dat we met deze school nog betere leerlingen gaan afleveren”, geeft Tom Versteeg aan.
Met de opening van de Lassus Campus in maart 2024, zet Zwolle een nieuwe standaard voor campusontwikkeling die zowel het welzijn van leerlingen als het milieu ten goede komt. Deze aanpak biedt waardevolle lessen en inspiratie voor toekomstige projecten in Nederland en daarbuiten, en benadrukt het potentieel van architectonisch ontwerp en onderwijsvisie om samen een betere toekomst te creëren.